Zespół jelita drażliwego, lub ZJD, jest częstym stanem chorobowym atakującym jelito grube. Dotyka on najczęściej kobiet i może powodować bóle brzucha, gazy, wzdęcia, skurcze, biegunkę i/lub zaparcie. ZDJ nie jest uważany za poważną chorobę, gdyż nie powoduje żadnych trwałych wewnętrznych uszkodzeń i nie podnosi ryzyka zachorowania na raka jelita grubego.
Inne objawy zespołu jelita wrażliwego najczęściej odnotowywane przez lekarzy specjalistów to wzdęcia i uczucie, że nie do końca opróżniło się jelita, co powoduje potrzebę szybkiego powrotu do toalety po wypróżnieniu. Wiele osób z ZJD przyznaje, że ich symptomy pogarszają się pod wpływem stresu oraz po spożyciu niektórych produktów spożywczych.
Jeśli cierpisz na zespół jelita drażliwego, twoje jelito grube może być bardziej wrażliwe na stymulację, więc może wykonywać ruchy robaczkowe bez konkretnego powodu, czego efektem będą nieprzyjemne objawy opisane powyżej. Dobra wiadomość jest taka, że ZJD może być leczone (a przynajmniej kontrolowane na tyle, żeby zmniejszyć dyskomfort) przez lekarza specjalistę poprzez zmiany w sposobie odżywiania się oraz sposobie życia, w tym zmniejszenie poziomu stresu.
Objawy zespołu jelita drażliwego
Wśród objawów są biegunka, zatwardzenie, a czasami jedno i drugie tylko w różnych momentach. Możliwe również są skurcze, wzdęcia i gazy. Kolejnym symptomem jest śluz, który można zauważyć w stolcu. Można również odczuwać potrzebę wypróżnienia, ale w toalecie nie ma żadnego efektu.
Często objawy zespołu jelita drażliwego są na tyle łagodne, że można je kontrolować czy radzić sobie z nimi samodzielnie. Jednak ze względu na to, że niektóre z objawów ZJD mogą być również objawami poważniejszych zaburzeń, w wypadku nasilenia powinno się skonsultować je z gastroenterologiem.
Przyczyny zespołu jelita drażliwego
Dokładna przyczyna, bądź przyczyny, zespołu jelita drażliwego nie są znane. Mięśnie w jelicie grubym przemieszczają spożyty pokarm podczas kiedy organizm wchłania z niego substancje odżywcze i płyny. Przy ZJD mięśnie te nie pracują właściwie albo zbyt szybko przepychając pokarm dalej albo wręcz stojąc w bezruchu i nie transportując go w ogóle. Ta dysfunkcja powoduje objawy opisane wyżej.
Zespół jelita drażliwego nie na każdego wpływa tak samo, ale kobiety zgłaszają ten problem częściej niż mężczyźni. Niektóre pokarmy – takie jak nabiał, czekolada, a nawet owoce i warzywa – mogą wywołać ZJD. Sztuczne słodziki, alkohol, kofeina i napoje gazowane również mogą spowodować to zaburzenie. Lekarstwa, takie jak antybiotyki, także mogą się do niego przyczynić. Podobnie stres, hormony i uwarunkowania genetyczne mogą mieć wpływ na jego powstanie.
Diagnozowanie zespołu jelita drażliwego
Jeśli doświadczasz zespołu jelita drażliwego, lekarz specjalista przeanalizuje historię wcześniejszych chorób i przeprowadzi badanie fizykalne. Ze względu na to, że jego objawy są podobne do tych prezentowanych przez poważniejsze zaburzenia, lekarz nie będzie w stanie zdiagnozować ZJD dopóki nie wyeliminuje pozostałych chorób. W tym celu mogą być potrzebne badania laboratoryjne lub zabiegi diagnostyczne, takie jak kolonoskopia czy elastyczna sigmoidoskopia.
Przed postawieniem diagnozy lekarz specjalista będzie szukał konkretnych oznak, takich jak bóle brzucha, śluz w stolcu, wzdęcia, zmiana w rytmie wypróżnień czy brak możliwości wypróżnienia pomimo odczuwania takiej potrzeby. Objawy które NIE wskazują na zespół jelita drażliwego to gorączka, wymioty, przewlekła biegunka, krwawienie z odbytu oraz niewytłumaczalna utrata wagi. W przypadku wystąpienia tych objawów konieczna pilna wizyta u gastroenterologa.
Leczenie zespołu jelita drażliwego
Ze względu na to, że nie ma żadnych znanych przyczyn tego zaburzenia oraz dlatego, że wydaje się ono wpływać różnie na różnych ludzi, nie ma też jednego sposobu leczenia, który działałby w każdym przypadku. I to jest zła wiadomość. Dobra wiadomość jest taka, że do tej pory pojawiło się wiele skutecznych sposobów leczenia, więc lekarz specjalista ma szeroki wachlarz opcji, które mogą pomóc.
Leczenie może polegać na zmianach w sposobie odżywiania się oraz sposobie życia, takich jak wyeliminowanie pokarmów i napojów wywołujących gazy. Wśród innych opcji znajduje się cała gama lekarstw – antybiotyki, leki kontrolujące biegunkę, czasami nawet pomagają leki przeciwdepresyjne, ale istnieją też lekarstwa opracowane specjalnie dla osób cierpiących na zespół jelita drażliwego.
WAŻNE: Informacje tu zawarte stanowią jedynie wskazówki, a nie porady medyczne. Prosimy skonsultować się z odpowiednim lekarzem odnośnie swojego stanu zdrowia, gdyż tylko wykwalifikowany i doświadczony specjalista może dokonać trafnej diagnozy i zalecić odpowiednie leczenie.
