Ból brzucha ma dużą liczbę przyczyn i powinien być zbadany przez lekarza specjalistę. Ból brzucha może mieć charakter ostry lub przewlekły i może być powiązany z żołądkiem, wyrostkiem robaczkowym, woreczkiem żółciowym, śledzioną, jelitami, wątrobą, trzustką oraz problemami ginekologicznymi.
Czasami ból odczuwany w brzuchu może być powiązany z organami, które są umiejscowione w jego pobliżu takimi jak płuca, nerki czy układ rozrodczy. Zatem żeby ustalić przyczynę bólu ważna jest wizyta u lekarza specjalisty, który zbada objawy i ustali dalsze postępowanie.
Ból brzucha może być zarówno niegroźną niedogodnością, która może być zażegnana przy pomocy leków wydawanych bez przepisu lekarza jak i oznaką poważnej choroby, która wymaga natychmiastowego leczenia pod kierunkiem specjalisty gastroenterologa. Jak poznać która sytuacja nas dotyczy?
Przede wszystkim należy zachować spokój i odpowiedzieć sobie na te proste pytania:
- Czy ból jest łagodny czy ostry?
- Czy ból jest miejscowy czy raczej czujesz go w całym brzuchu?
- Czy masz problemy z przełykaniem?
- Czy bólowi towarzyszy biegunka, wymioty, skurcze, zaparcie, zatwardzenie lub gorączka?
- Czy w stolcu lub w wymiocinach (jeśli dotyczy) zauważyłeś krew?
- Czy stolec nie jest smołowaty (czarny), czy wymioty nie wyglądają jak fusy z kawy?
- Czy twój brzuch jest wzdęty lub wyjątkowo wrażliwy na dotyk?
- Czy ból jest na tyle dotkliwy, że czujesz, że potrzebujesz wizyty u lekarza specjalisty?
Przyczyny bólu brzucha
Najczęściej ból brzucha nie sygnalizuje stanu zagrożenia życia. Lista potencjalnych przyczyn takiego bólu jest długa i znajdują się na niej między innymi:
- zapalenie przewodów żółciowych
- zapalenie pęcherza, nerek lub śledziony
- rak okrężnicy
- zatwardzenie/zaparcie
- choroba Leśniowskiego-Crohna
- nadmierne gazy i wzdęcia
- alergie pokarmowe
- zatrucie pokarmowe lub zatrucie ołowiem
- zapalenie woreczka żółciowego
- kamienie żółciowe
- choroba refluksowa przełyku
- nietolerancja glutenu (celiakia)
- przepuklina
- niestrawność
- zapalenie otrzewnej
- zapalenie wyrostka robaczkowego
- zapalenie trzustki
- zapalenie dwunastnicy
- wrzodziejące zapalenie jelita grubego
- niedrożność jelit
- zespół jelita drażliwego
- mocznica (uremia)
- kamienie nerkowe
- nietolerancja laktozy
- zapalenie uchyłków jelita grubego
- niedokrwienie jelit (niedokrwienie krezki)
- zapalenie wątroby
- chłoniaki nieziarnicze
- rak żołądka
- rak trzustki
- zapalenie płuc
- pęknięta śledziona
- anemia sierpowata
- zapalenie błony śluzowej żołądka (nieżyt żołądka)
- grypa żołądkowa
- nadwyrężone, naciągnięte lub uszkodzone mięśnie brzucha
- powiększone węzły chłonne (zapalenie węzłów chłonnych krezki)
- wrzody
- zapalenie dróg moczowych
Kobiety muszą dodać dodatkowe potencjalne przyczyny do powyższej listy:
- zapalenie jajowodów
- obecność zapłodnionego jajeczka poza macicą (ciąża pozamaciczna)
- zapalenie organów układu rozrodczego (zapalenie narządów miednicy mniejszej)
- skurcze miesiączkowe
- rak jajnika
- cysty na jajniku
- bóle owulacyjne
- obecność błony śluzowej macicy poza jamą macicy (endometrioza)
Diagnozowanie bólu brzucha
Jeśli ból jest miejscowy to okolice jego występowania (wysoko lub nisko, po lewej lub po prawej stronie, z przodu lub z tyłu) mogą pomóc w zawężeniu listy przyczyn. Czas trwania oraz intensywność bólu również mogą wskazać lekarzowi specjaliście jego prawdopodobne źródło. Objawy towarzyszące, takie jak biegunka czy gorączka, także wskazują na konkretne schorzenia.
Podczas wizyty gastroenterolog zapyta o dotychczas przebyte choroby oraz zaobserwowane objawy oraz przeprowadzi dokładne badanie fizykalne. Jeśli będzie to konieczne, zleci również badania krwi, moczu i/lub stolca. W niektórych przypadkach mogą być konieczne dodatkowe badania diagnostyczne, takie jak zdjęcie rentgenowskie, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny, USG, gastroskopia, kolonoskopia, endoskopia kapsułkowa i inne.
Określenie właściwych sposobów diagnostycznych oznacza właściwą opiekę medyczną. Każdy lekarz może leczyć objawy, ale doświadczony gastroenterolog wskaże przyczynę bólu i zaplanuje leczenie u jego źródła.
Leczenie bólu brzucha
Leczenie bólu brzucha opiera się na właściwej diagnozie postawionej przez lekarza specjalistę. Na przykład, ból żołądka może wymagać tylko leków zobojętniających. Z drugiej strony, nowotwór wymaga kompleksowego i inwazyjnego leczenia przez wiele miesięcy.
Zakres leczenia zwykle rozciąga się od unikania pewnych rodzajów żywności przez przyjmowanie leków antyzapalnych i antybiotyków do zabiegów chirurgicznych. Podczas wizyty gastroenterolog indywidualnie zdiagnozuje przypadek i po poznaniu przyczyny bólu omówi konkretne opcje jego leczenia.
WAŻNE: Informacje tu zawarte stanowią jedynie wskazówki, a nie porady medyczne. Prosimy skonsultować się z odpowiednim lekarzem odnośnie swojego stanu zdrowia, gdyż tylko wykwalifikowany i doświadczony specjalista może dokonać trafnej diagnozy i zalecić odpowiednie leczenie.