Wrzody trawienne to ubytki lub ranki w wyściółce górnych części przewodu pokarmowego, które są narażone na działanie kwasów żołądkowych. Wrzody trawienne występują w żołądku (wrzody żołądka) lub pierwszej części jelita cienkiego (wrzody dwunastnicy) oraz w przełyku. Około 10% ludzi w krajach uprzemysłowionych cierpi na wrzody w jakimś momencie życia.

Choroba wrzodowa to zaburzenie zdrowotne, którego wynikiem są bolesne podrażnienia, zwane wrzodami, w wyściółce żołądka lub dwunastnicy (początkowa część jelita cienkiego). Czy jest coś bardziej irytującego – czy bolesnego – od wrzodów? Choroba ta jest wyjątkowo dokuczliwa w krajach wysoko rozwiniętych. Nawet do 10% z nas będzie w trakcie swojego życia cierpiało z powodu wrzodów trawiennych. Jesteś zagrożony chorobą wrzodową, jeśli zaliczasz się do jednej z poniższych kategorii:

• masz co najmniej 50 lat
• palisz papierosy
• ktoś w rodzinie cierpiał już na chorobę wrzodową
• nałogowo spożywasz alkohol
• regularnie używasz niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) takich jak aspiryna lub ibuprofen
• cierpisz na choroby związane z wątrobą, nerkami lub płucami

Chociaż nie jest uważany za poważny stan chorobowy, wrzód może zniszczyć wyściółkę żołądka, jelita cienkiego lub przełyku tworząc otwór. Taki stan jest nie tylko bardzo bolesny, ale dodatkowo stanowi zagrożenie dla zdrowia. Nieleczone wrzody mogą osłabić możliwość właściwego trawienia pokarmów przez organizm.

Objawy choroby wrzodowej

Czasami wrzody nie dają objawów, szczególnie, jeśli ranki są dosyć małe, ale o ich istnieniu zwykle informuje uczucie palącego bólu. Najczęściej poczujesz ten ból w jamie brzusznej jak rozlewa się od klatki piersiowej do pępka. Ból będzie się nasilał w nocy i przy pustym żołądku. Zależnie od zwyczajów żywieniowych, ból może znikać nawet na kilka dni po zjedzeniu określonych rodzajów jedzenia lub przyjęciu leków zobojętniających kwas żołądkowy wydawanych bez przepisu lekarza.

Oprócz bólu powiązanego z chorobą wrzodową możesz również odczuwać mdłości i wymiotować, również krwią. Możesz również zauważyć krew w stolcu. Kolejne symptomy wrzodów to wzdęcia i zgaga. Twój apetyt może się zmienić lub możesz doświadczyć niewyjaśnionej utraty wagi.

Przyczyny choroby wrzodowej

Kiedy kwas żołądkowy styka się ze wrzodem lub otwartą raną w żołądku lub jego okolicy może to powodować ból. Ale co sprawia, że w ogóle powstaje wrzód? Przede wszystkim, stres i sposób odżywiania się nie powodują choroby wrzodowej. Wrzód wykształca się kiedy wzrasta ilość kwasu w żołądku lub kiedy maleje ilość ochronnego śluzu w błonie śluzowej żołądka.

Jedną z prawdopodobnych przyczyn jest bakteria uszkadzająca komórki błony śluzowej, a dokładniej odmiana Helicobacter pylori (H. pylori). Czasami powoduje ona zapalenie, które prowadzi do powstania wrzodów. Innym powodem może być regularne używanie pewnych leków, takich jak niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) oraz leki na osteoporozę. Kolejnym potencjalnym czynnikiem mogą być suplementy potasu.

Diagnozowanie choroby wrzodowej

Podczas wizyty u gastroenterologa zostaniesz zbadany i zapytany o przyjmowane leki oraz sposób odżywiania się. Jeśli lekarz będzie podejrzewał chorobę wrzodową , i  nie przyjmujesz żadnych lekarstw mogących ją powodować, może być konieczne potwierdzenie obecności bakterii H. pylori poprzez badanie krwi, stolca lub test oddechowy.

Innym sposobem na zdiagnozowanie wrzodów trawiennych jest badanie endoskopowe – gastroskopia – które pozwala na naoczne potwierdzenie istnienia wrzodów a nawet na pobranie wycinków do biopsji w celu sprawdzenia ich na obecność H. pylori. Lekarz częściej skorzysta z metody gastroskopii, jeśli jesteś w wieku powyżej 50 lat i zauważyłeś krew w stolcu, doświadczyłeś niewyjaśnionej utraty wagi lub masz problemy z połykaniem.

Leczenie choroby wrzodowej

Czasami zwykła zmiana w stylu życia lub sposobie odżywiania wystarczy, żeby pomóc w wyleczeniu choroby wrzodowej. Na przykład, jeśli pijesz alkohol, palisz papierosy lub regularnie stosujesz niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) zaprzestanie tych nawyków zdecydowanie pomoże. Oprócz tego do wyleczenia wrzodów często są potrzebne lekarstwa. Antybiotyki, leki hamujące lub blokujące wydzielanie kwasu żołądkowego i środki cytoochronne – lekarstwa, które chronią wyściółkę żołądka – wszystkie mogą pomóc w wyleczeniu wrzodów trawiennych.

Jeśli te techniki nie zadziałają, może być to oznaką poważniejszych schorzeń, takich jak choroba Leśniowskiego-Crohna lub zespół Zollingera-Ellisona. Może to również znaczyć, że musisz po prostu wypróbować inny antybiotyk. Żeby zapobiec nawrotom choroby wrzodowej konieczne będzie rzucenie palenia, unikanie alkoholu, ograniczenie używania niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) oraz pozostawanie pod medyczną opieką specjalisty.

WAŻNE: Informacje tu zawarte stanowią jedynie wskazówki, a nie porady medyczne. Prosimy skonsultować się z odpowiednim lekarzem odnośnie swojego stanu zdrowia, gdyż tylko wykwalifikowany i doświadczony specjalista może dokonać trafnej diagnozy i zalecić odpowiednie leczenie.